بیماری پسوریازیس ؛ نشانه های این بیماری خطرناک و راه های درمان

پسوریازیس نوعی بیماری خود ایمنی است. این بیماری باعث رشد سریع نوعی سلول در سطح پوست می شوند. با رشد بیش از حد سلول ها شاهد ظهور پلاک هایی ضخیم و فلس مانند خواهیم بود. این نواحی به شدت می خارد و امان فرد را می برد. در این مقاله به صورت کامل به انواع این بیماری و روش های درمان پرداخته ایم .

پسوریازیس چیست؟

بیایید به شکل ساده‌ای این بیماری را شرح دهیم! سیستم ایمنی بدن، وظیفه حفاظت از بدن در برابر عوامل خارجی را دارد. چرخه طبیعی سلول‌های پوستی به این صورت است که در عرض یک ماه، این سلول‌ها به طور طبیعی رشد کرده و سپس ریزش می‌کنند. از آنجایی که این چرخه طولانی است، شما ایجاد و ریزش سلول‌های پوستی را به چشم نمی‌بینید.

افرادی که به بیماری پسوریازیس مبتلا هستند، سیستم ایمنی بیش فعالی دارند. در این بیماران، چرخه سلول‌های پوستی در عرض 3 یا 4 چهار روز تمام می‌شود. از آنجایی که بدن قادر به دفع سریع این سلول‌ها نیست، به تدریج روی هم انباشته شده و پلاک‌های پوستی تشکیل می‌شوند. این پلاک ها، باعث ایجاد علائمی نظیر خارش، سوزش و گزش می‌شوند.

با اینکه علائم پسوریازیس در تمام نقاط بدن دیده می‌شوند، اما در اغلب مواقع پوست سر، زانو یا آرنج‌ها، علائم بیشتری دارند. التهابات بیماری پسوریازیس فقط محدود به پوست نیست. این بیماری می‌تواند بافت‌ها و سایر اندام‌های بدن را نیز درگیر کند. از آنجایی که علائم این بیماری بسیار شبیه به حساسیت و اگزمای پوستی خفیف است، معمولا جدی گرفته نمی‌شود.

تشخیص و درمان زودهنگام این بیماری، به جلوگیری از آسیب دائمی به سایر اندام‌ها (مخصوصا مفاصل) کمک می‌کند.

علائم و نشانه‌های رایج پسوریازیس

برخی از رایج تریم علائم این بیماری، عبارتند از:

• جوش‌ها و لکه‌های پوستی تکه تکه که ظاهری عجیب و غیرمعمول دارند؛
• جوش‌ها و لکه‌های پوستی با رنگ‌های خاکستری، بنفش، قرمز، قهوه‌ای، سیاه یا نقره‌ای؛
• لکه‌های پوستی کوچک (اغلب در کودکان دیده می‌شوند)؛
• خشکی و ترک پوست که در موارد شدید، دچار خونریزی و عفونت می‌شود؛
• درد، سوزش یا خارش پوست؛
• لکه‌ها و بثورات پوستی که به صورت دوره‌ای فعال و غیرفعال می‌شوند. این دوره‌ها می‌توانند چند هفته یا چند ماه ادامه داشته باشند.

انواع مختلف بیماری پسوریازیس

پسوریازیس دارای انواع مختلفی است که هر کدام از آن‌ها، علائم خاص خودشان را دارند. برخی از رایج‌ترین انواع پسوریازیس، عبارتند از:

• پسوریازیس پلاکی: پسوریازیس پلاکی شایع‌ترین نوع بیماری پسوریازیس است و باعث ایجاد علائمی نظیر لکه‌های پوستی خارش دار، خشک و برجسته می‌شود. این لکه‌ها شبیه فلس ماهی هستند و تعداد و نواحی درگیر، از هر فرد به فرد دیگر متقاوت است. رنگ لکه‌های پسوریازیس پلاکی، معمولا سیاه یا قهوه‌ای تیره است.
• پسوریازیس ناخن: این نوع بیماری، ناخن‌های دست و پا را درگیر می‌کند. افرادی که به پسوریازیس ناخن مبتلا هستند، معمولا با رشد غیر طبیعی، تغییر رنگ یا ایجاد حفره‌هایی در ناخن‌هایشان مواجه می‌شوند. در موارد شدید‌تر، بیمار دچار شکستگی و شل شدن ناخن‌ها می‌شود.
• پسوریازیس روده‌ای: این بیماری معمولا کودکان و جوانان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. از علائم رایج این بیماری می‌توان به ایجاد لکه‌های قطره‌ای شکل، کوچک و پوسته پوسته شدن نواحی اطراف تنه، پاها یا بازو‌ها اشاره کرد.
• پسوریازیس معکوس: این بیماری اغلب باعث ایجاد چین و چروک‌های پوستی در نواحی سینه‌ها، باسن و کشاله ران می‌شود. لکه‌های پوستی این نوع بیماری، اغلب ملتهب هستند و با عرق کردن بدن و اصطکاک، بدتر می‌شوند.
• پسوریازیس پوسچولار: پسوریازیس پوسچولار نوع نادر پسوریازیس است. پوست مبتلایان به این نوع بیماری، با تاول‌های پر از چرک پر شده و لکه‌های گسترده‌ای بر روی نواحی کف پاها یا دست‌ها دیده می‌شود.
• پسوریازیس اریترودرمیک: تمام بدن مبتلایان به پسوریازیس اریترودرمیک، معمولا با راش‌های پوستی خارش دار یا سوزشی پر می‌شود. دوره‌های این بیماری می‌توانند کوتاه مدت (یا حاد) و یا بلند مدت (یا مزمن) باشند.

عواقب بیماری پسوریازیس

با ابتلا به بیماری پسوریازیس از دست سایر بیماری های خطرناک در امان نخواهید بود. بیشتر مردم بیماری پسوریازیس را با بیماری های پوستی اشتباه می گیرند. این بیماری می تواند بر استخوان ها، ماهیچه ها، سیستم سوخت و ساز بدن تاثیر بگذارد.

آماس سوریاتیک

بیش از 30 درصد از افرادی که به بیماری پسوریازیس مبتلا می شوند، با نشانه های آماس و التهاب هم مواجه می شوند. به این شرایط آماس سوریاتیک گفته می شود.

این نوع از پسوریازیس مفاصل را ملتهب می کند و آسیب جدی به این نقاط وارد می کند. آماس سوریاتیک بیشتر در افراد 30 تا 50 سال مشاهده می شود.

دیگر عواقب بیماری پسوریازیس

نباید از عواقب روحی این بیماری غافل شویم. بیماران مبتلا به پسوریازیس ممکن است از حضور در اجتماع طرد شوند، خوش عکس نیستند و عزت نفس پایینی دارند. اگر به طور کلی به نشانه های این بیماری نگاه کنیم متوجه می شویم که زندگی این افراد از کیفیت خوبی برخوردار نیست.

بیمار پسوریازیس شرایط روحی بدی را تجربه می کند و پس از گذشت زمان کوتاهی افسردگی و اضطراب به سراغش می آید. میزان افسردگی در این افراد دو برابر بیشتر از افراد سالم است.

درصورتی که پسوریازیس همچنان به رشد خود ادامه دهد و به موقع درمان نشود، فرد باید خود را آماده ابتلا به دیگر بیماری ها کند. ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، سندروم متابولیسم، انواع دیابت ها، برخی از سرطان ها مثلا سرطان گردن و سر، و مشکلات شناختی، از جمله بیماری های خطرناکی است که زندگی فرد را تهدید می کند.

علت های بیماری پسوریازیس

تاکنون، دقیقا مشخص نشده که چه چیزی باعث جاگزینی سریعتر از حد معمول سلول‌های پوستی در بیماران پسوریازیس می‌شود؛ اما تحقیقات نشان داده این بیماری، به دلیل نقص در سیستم ایمنی بدن ایجاد می‌شود.

بیماری های خودایمنی بر سیستم دفاعی بدن تاثیر می گذارند. سیستم دفاعی بدن هم مسئول تولید سلول های T است. درنتیجه دستگاه ایمنی دیگر نمی تواند سلول های T را تولید کند و عفونت در کل بدن منتشر می شود.

در افرادی که به بیماری پسوریازیس مبتلا هستند، محرک های متفاوت باعث می شوند که ژن ها به سیستم عصبی پیام اشتباه ارسال کنند و سلول های خودی به عنوان موارد خطرناک شناسایی شوند. در این هنگام ، همانطور که سلول های T وظیفه حمله به عفونت ها یا بهبود زخم را برعهده دارند، به این محرک ها حمله می کنند. درنتیجه حمله سلول های T نوعی مواد شیمیایی در بدن تولید می شود که علت اصلی التهاب است.

فعالیت های خود ایمنی دستگاه دفاعی بدن باعث می شود تا سلول های پوستی بیش از حد مجاز تولید شوند. 21 تا 28 روز زمان لازم است تا سلول های پوستی جدید جایگزین سلول های قدیمی شوند. این مدت زمان در افراد مبتلا به پسوریازیس به 2 تا 6 روز کاهش پیدا می کند.

به طور کلی، دو دلیل اصلی برای ابتلا به این بیماری، معرفی شده است:

مشکلات سیستم ایمنی بدن

یکی از سلول‌هایی که در سیستم امنی بدن، نقش مهمی را ایفا می‌کند، سلول T نام دارد. این نوع سلول‌ها، در بدن حرکت کرده و پس از شناسایی باکتری‌ها و عوامل خطرناک، آن‌ها را از بین می‌برند. در افرادی که به بیماری پسوریازیس مبتلا هستند، سلول‌های T به اشتباه سلول‌های سالم پوست را به عنوان عامل مهاجم شناسایی می‌کنند.

درنتیجه، عمیق‌ترین لایه‌های پوستی، بیش از حد معمول به تولید سلول‌های پوستی جدید مشغول می‌شوند و در عین حال، سلول‌های T بیشتری برای جایگزینی با سلول‌های قبلی، تولید می‌شوند. این چرخه باعث تخریب پوست می‌شود.

ژنتیک

بیماری پسوریازیس در بین افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به آن را دارند، بیش از سایرین دیده می‌شود. در صورتی که یکی از بستگان نزدیک شما به این بیماری مبتلا باشد، با احتمال بیشتری به آن مبتلا خواهید شد.

تحقیقات نشان می‌دهند که ترکیبات مختلف ژن‌ها، می‌توانند افراد را در برابر ابتلا به این بیماری، آسیب پذیر کنند. با این حال، وجود سابقه خانوادگی پسوریازیس، به این معنی نیست که حتما به آن مبتلا خواهید شد.

محرک‌های پسوریازیس چه چیزهایی هستند؟

بسیاری از موارد روزانه‌ای که برای افراد دیگر عادی تلقی می‌شوند، می‌توانند برای مبتلایان پسوریازیس به عنوان محرک عمل کرده و بیماری را تشدید کنند. برخی از رایج‌ترین محرک‌های پسوریازیس عبارتند از:

• استرس و فشار‌های زندگی؛
• آسیب‌های پوستی شدید مانند سوختگی، آفتاب سوختگی، بریدگی و… ؛
• عفونت‌های بدن مانند گلودرد و… ؛
• مصرف برخی از دارو‌ها مانند هیدروکسی کلورکین، پردنیزون، لیتیوم و… ؛
• آب و هوای نامناسب بخصوص آب و هوای سرد و خشک؛
• مصرف دخانیات؛
• تغییرات هورمونی؛
• عفونت گلو؛
• مصرف نوشیدنی‌های الکلی.

افراد مختلف، واکنش‌های متفاوتی نسبت به این محرک‌ها دارند. به عنوان مثال، اگر به پسوریازیس مبتلا هستید، ممکن است هیچ واکنشی نسبت به استرس زیاد نداشته باشید، اما با قرار گرفتن در معرض دود سیگار، پوست شما تحریک شده و علائم‌تان بدتر شوند.

به همین دلیل، برای مبتلایان به پسوریازیس مهم است که بدانند چه چیز‌هایی باعث تحریک پوست و تشدید علائمشان می‌شوند. با دوری کردن از این محرک‌ها، می‌توان تا حد بسیار زیادی پسوریازیس را کنترل کرد و از عود مجدد آن جلوگیری نمود.

فاکتورهای خطرناک پسوریازیس

فاکتورهای متعددی وجود دارد که خطر پیشرفت بیماری پسوریازیس را بیشتر می کند.

این فاکتورها شامل:

• ابتلا به بیماری های قلبی- عروقی و سندروم متابولیسم؛
• آسیب وارد شدن به پوست؛
• سابقه خانوادگی داشتن (یا ارثی بودن).

از هر 3 فردی که سابقه ارثی ابتلا به پسوریازیس داشته باشد، 1 نفر بیمار می شود. اگر یکی از والدین پسوریازیس داشته باشد، 10 درصد احتمال این وجود دارد که فرزندش هم بیمار شود. اگر پدر و مادر هر دو بیمار باشند، خطر بیمار شدن فرزندان تا 50 درصد افزایش می یابد.

رابطه های خانوادگی گویای ژنتیکی بودن این بیماری است. البته تا زمانی که فرد در معرض محرک های محیطی قرار نگیرد بیماری فعال نمی شود. متاسفانه ژن ابتلا به بیماری پسوریازیس در 10 درصد از افراد جامعه وجود دارد اما خوشبختانه تنها 2 تا 3 درصد این بیماری را نشان می دهند.

در جوانان ابتلا به پسوریازیس با گلو دردهای باکتریایی آغاز می شود. 2 تا 6 هفته پس از ابتلا به بیماری عفونت های دستگاه تنفسی یا گوش درد خود را نشان می دهند. بیماری هایی که برای دستگاه تنفسی ایجاد می شوند شامل گلو درد باکتریایی، آماس نایژه و آماس لوزه می باشد.

بیماری پسوریازیس تعداد برابری از زنان و مردان را بیمار می کند. ممکن است از هر سنی آغاز شود اما بیشتر در بین سنین 15 تا 35 سال دیده شده است. معمولا بیشتر افراد 28 سال نشانه های بیماری را نشان می دهند.

نشانه های این بیماری در 10 تا 15 درصد از نوجوانان کمتر از 10 سال دیده شده است.

تشخیص بیماری پسوریازیس

نمی توان با انجام آزمایش خون به فعالیت این بیماری پی برد.

تشخیص رودهنگام و از بین بردن نشانه های پسوریازیس می تواند تا حدودی به روند بهبود بیماری کمک کند. هنگامی که به پزشک مراجعه می کنید سئوالاتی درباره سابقه خانوادگی و نشانه هایی که مشاهده کرده اید می پرسد. پزشک از طریق بافت برداری پوست می تواند به فعالیت سایر شرایط بیماری زا، مانند اگزما، پی ببرد.

درمان بیماری پسوریازیس

هنوز درمان قطعی و کاملی برای این بیماری پیدا نشده است. پزشکان برای کنترل علائم و کوتاه کردن دوره‌ها، از گزینه‌هایی نظیر درمان‌های موضعی، داروهای خوراکی یا تزریقی، نوردرمانی و… استفاده می‌کنند.

درمان تجویز شده توسط پزشک متخصص شما به شدت بیماری، میزان پاسخ دهی بدن و وضعیت سلامتی شما بستگی دارد. توجه داشته باشید که گاهی اوقات، حتی با مصرف دارو نیز بیماری عود می‌کند.

برخی از رایج‌ترین گزینه‌های درمانی بیماری پسوریازیس عبارتند از:

درمان موضعی

درمان‌های موضعی رایج بیماری پسوریازیس شامل موارد زیر می‌شود:

• کورتیکواستروئید‌ها؛
• آنالوگ‌های ویتامین D؛
• رتینوئیدها؛
• مهارکننده‌های کلسینورین؛
• اسید سالیسیلیک؛
• قطران زغال سنگ؛
• آنترالین.

نور درمانی

از این روش درمانی، برای مهار علائم پسوریازیس متوسط تا شدید استفاده می‌شود. برخی از گزینه‌های موثر نور درمانی عبارتند از:

• نور خورشید؛
• درمان گوکرمن؛
• باند پهن UVB؛
• باند باریک UVB؛
• پسورالن به علاوه اشعه ماوراء بنفش A (PUVA)؛
• لیزر اگزایمر.

داروهای خوراکی یا تزریقی

چنانچه درمان‌های دیگر موثر نباشند و یا اگر به پسوریازیس مبتلا هستید، این احتمال که پزشک شما داروهای خوراکی یا تزریقی را تجویز کند، وجود دارد. رایج‌ترین درمان‌های دارویی برای کنترل علائم پسوریازیس، عبارتند از:

• استروئیدها؛
• رتینوئیدها؛
• داروهای بیولوژیک؛
• متوترکسات؛
• سیکلوسپورین سیکلوسپورین؛
• تیوگوانین؛
• هیدروکسی اوره.

طب جایگزین

تحقیقات نشان می‌دهند درمان‌های جانبی دیگر مانند رژیم غذایی خاص، مصرف ویتامین‌ها، استفاده از محصولات گیاهی، طب سوزنی، مدیتیشن و… در کنترل علائم بسیاری از مبتلایان به پسوریازیس خفیف تا متوسط، موثر واقع شده‌اند.

همچنین، مصرف محصولاتی نظیر کرم عصاره آلوئه ورا، مکمل‌های روغن ماهی و انگور اورگان در برخی از مبتلایان، توانسته به کاهش شدت بیماری پسوریازیس کمک کند.

قبل از استفاده از طب جایگزین، بهتر است با پزشکتان مشورت کرده و در صورت تایید او، آن را استفاده نمایید.

داروهای خانگی درمان پسوریازیس

درحقیقت غیرممکن است که بتوان جلوی ظاهر شدن نشانه های بیماری پسوریازیس را گرفت. راهکارهایی وجود دارد که با تبعیت از آن ها می توان خطر بروز نشانه ها را به حداقل ممکن رساند.

این راهکارها شامل:

• سعی کنید با شرکت در کلاس های یوگا، انجام ورزش های روزانه، و مصرف دارو میزان استرس خود را کم کنید؛
• رژیم های غذایی مناسب و متعادلی را برای خود انتخاب کنید و اجازه ندهید که وزنتان بیش از حد مجاز شود؛
• محرک های غذایی را شناسایی و مصرفشان را محدود کنید؛
• به گروه های حامی بیماری پسوریازیس بپیوندید و تجربیات خود را با افراد دیگر به اشتراک بگذارید؛
• سیگار کشیدن و مصرف نوشیدنی های حاوی الکل را فراموش کنید.

با توجه به روش های خانگی می توان خارش پوست را تا حدودی کم کرد:

• پوست تان را همواره مرطوب نگه دارید. بهتر است در این باره با متخصص بیماری های پوستی مشورت کنید تا دارویی مناسب را پیشنهاد کند.
• برای 10 دقیقه دوش آب سرد بگیرید. دوش آب گرم باعث خشک شدگی پوست می شود.

فرد مبتلا به پسوریازیس شرایط خاصی را تجربه می کند، احساس منزوی بودن می کند و به راحتی نمی تواند در جمع حاضر شود. روش های زیادی برای کنترل نشانه های بیماری وجود دارد و می توان تا حدودی فعالیت های سیستم ایمنی را بهبود ببخشید.

خلاصه مطلب

پسوریازیس نام نوعی بیماری ناشی از مشکلات سیستم ایمنی است که به طور وسیعی بر روی پوست بدن تاثیر می‌گذارد. علائم این بیماری شامل لکه هاف جوش‌ها یا تاول‌های پوستی است که با درد، سوزش و خارش همراه هستند. معمولا علائم این بیماری، به صورت دوره‌ای ظاهر و ناپدید می‌شوند.

تشخیص و درمان زودهنگام این بیماری، به بیمار کمک می‌کند تا از آسیب به بافت‌ها و اندام‌های دیگر بدن جلوگیری کرده و دوره‌های عود را با علائم کمتری سپری کند.

در صورتی که سوال یا نظری درباره بیماری پسوریازیس دارید، آن را در قسمت دیدگاه‌ها مطرح کرده و منتظر پاسخ از جانب پزشکان سایت دکترچک باشید.

سئوال های پرتکرار درباره پسوریازیس

چه افرادی در خطر ابتلا به پسوریازیس قرار دارند؟

هر فردی ممکن است دچار این بیماری شود؛ با وجود این که بیشتر بزرگسالان تحت تاثیر پسوریازیس قرار می گیرند، اما در کودکان نیز دیده می شود. احتمال ابتلا زنان و مردان به این عارضه برابر است.

آیا احتمال ابتلا به این عارضه از طریق افراد بیمار وجود دارد؟

خیر، پسوریازیس مسری نیست و با تماس داشتن با افراد مبتلا {به طور مثال، لمس کردن برآمدگی های پوستی} به این عارضه مبتلا نمی شوید.

چه عواملی باعث بروز پسوریازیس می شود؟

پسوریازیس یک بیماری خود ایمنی است؛ به این معنا که فعالیت بخشی از سیستم ایمنی بدن بیشتر شده و به بافت های سالم حمله می کند.